Een normale stoelgang hangt af van verschillende factoren, waaronder frequentie, uitzicht, geur en kleur. Desondanks is er geen eenduidige, vaste regel hoe gezonde stoelgang er uit moet zien.
Heb je al lange tijd last van een gewijzigde stoelgang? Dan kan het nooit kwaad eens binnen te springen bij jouw lokale huisapotheker of huisarts. Hij/zij sluit eerst uit of er een ernstige oorzaak aan de basis ligt en kan je verder helpen met tips of geneesmiddelen.
Aan je stoelgang kan je vaak snel zien of alles in het lichaam soepel loopt of niet. Wat een normale stoelgang is? Dit hangt af van verschillende factoren, maar een vaste regel bestaat er niet.
Verschillende factoren spelen hierbij een rol, waaronder: frequentie, uitzicht, geur en kleur.
Frequentie
Gemiddeld maakt een persoon één keer per dag stoelgang. Geen reden tot paniek als dit bij jou niet zo is. Volgens gastro-enterologen is het ‘normaal’ zolang je tussen de 3 keer per dag en drie keer per week een grote boodschap doet.
De frequentie hangt namelijk van veel factoren af zoals je genen, je voedingspatroon, hoe vaak je sport, … waardoor het moeilijk is hier een vast cijfer op te plakken. Belangrijker in dit verhaal is dat er een regelmaat in terug te vinden is.
Uitzicht
Zorgverleners gaan vaak meer aandacht besteden aan het uitzicht van je stoelgang. Deze mag namelijk niet te hard, maar ook niet te zacht zijn. Ook de kleur is van belang. Ontlasting moet gemakkelijk passeren, zonder veel inspanning. Een stoelgang is bij voorkeur dus eerder zacht, maar niet waterig. Opnieuw is het vooral belangrijk dat er een regelmaat is.
Wanneer je stoelgang droger en/of harder is, kan je veel moeite hebben om doeltreffend stoelgang te maken. Bovendien kan dit ook zorgen voor een onvolledige darmlediging en kan dit kwaaltjes, waaronder aambeien, uitlokken door de moeite bij het drukken.
De Bristol Stoelgangsschaal is een overzicht waarbij ontlasting op basis van de consistentie in categorieën wordt verdeeld. Het helpt zorgverleners om in te schatten waar eventuele problemen liggen. De Bristol Stoelgangsschaal kunt u onder andere hier terugvinden.
- Type 1 en 2 wijzen op obstipatie (verstopping)
- Type 3 en 4 zijn de ‘ideale’ stoelgangsvormen
- Type 5 tot 7 neigen naar diarree
Geur
Ook de geur kan een idee geven of je spijsvertering goed verloopt.
Normale stoelgang ruikt uiteraard niet lekker, maar heeft ook geen uitgesproken stinkende geur.
Een afwijkende geur kan op allerlei problemen wijzen, bv. moeilijke vertering van suikers, eiwitten, slechte opname van bepaalde voedingsstoffen of een infectie.
De geur kan uiteraard altijd eens afwijken door een bv. vettigere maaltijd. Wanneer deze echter lang blijft aanhouden, zeker met bijkomende symptomen, kan het geen kwaad dit eens ter sprake te brengen bij jouw lokale huisapotheker of huisarts.
Kleur
Een gezonde ontlasting heeft een eerder lichtbruine kleur, maar kan soms afwijken. Dit kan uitgelokt worden door bepaalde voedingsmiddelen (bv. rode biet) of zelfs bepaalde geneesmiddelen (bv. antibiotica bij blaasontsteking) en voedingssupplementen (bv. vitamine B).
Is de verandering onverwachts en niet te verklaren door één van bovenstaande redenen? Dan kan dit wijzen op bv. een maag-darm infectie, voedselintolerantie of andere aandoening.
Ook kan er bloed in de stoelgang terug te vinden zijn. Dit kan helderrood zijn en is meestal onschuldig (bv. door kleine wondjes of aambeien in het laatste deel van het maag-darmkanaal) of een zwarte ontlasting geven wat mogelijk een ernstigere oorzaak kan hebben. Dit wijst namelijk op een bloeding hoger in het maag-darmkanaal (bv. maagbloeding) en moet zeker nagekeken worden, meld dit dus zeker aan je arts!
Wanneer spring je beter eens binnen bij jouw lokale huisapotheker?
Heb je regelmatig meer dan drie dagen geen ontlasting? Of heb je veel moeite om stoelgang te maken? Dan zit je mogelijk met verstopping of obstipatie.
Dit kan vaak verholpen worden met een aantal eenvoudige tips:
- drink voldoende water (min. 2 L per dag);
- eet vezelrijk (groente, fruit en volkorenproducten);
- beweeg (want dit lokt ook darmactiviteit uit);
- eet regelmatig en sla dus geen maaltijden over.
Zijn deze tips niet voldoende? Dan kan jouw lokale huisapotheker je helpen met een aantal hulpmiddelen die de stoelgang zachter maken. Deze middelen zijn zeer zachtaardig en mogen langdurig gebruikt worden bij obstipatie.
Omgekeerd kan je ook erg vaak stoelgang maken en is deze erg slap van consistentie. Dan is er eerder sprake van diarree. Ook in deze gevallen kan een bezoekje bij jouw lokale huisapotheker geen kwaad aangezien dit kan wijzen op een ‘banale’ voedselintolerantie, maar ook op bepaalde infecties of darmaandoeningen. Afhankelijk van de situatie zal de apotheker je doorverwijzen of een middel geven bij diarree. Jouw Lokale Huisapotheker heeft hierover al meer informatie over neergeschreven in een vorige blog.
Heb je dagenlang stinkende ontlasting, eventueel met winderigheid, diarree, opgeblazen gevoel? Dan kan een bezoekje bij de huisarts geen kwaad om bepaalde oorzaken uit te sluiten. Ook een veranderde kleur, of bloed in de ontlasting toont aan dat er beter even nagekeken wordt of er geen grote problemen zijn.
Bronnen https://www.darmgezondheid.nl/darmgezondheid/stoelgang/wat-is-een-normale-stoelgang/ https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/obstipatie-of-verstopping-bij-volwassenen https://www.gezondheidsnet.nl/stoelgang-en-spijsvertering/de-bristol-stoelgangschaal https://www.gezondheidsnet.nl/stoelgang-en-spijsvertering/ontlasting-wat-zegt-de-geur https://www.gezondheidsnet.nl/stoelgang-en-spijsvertering/ontlasting-wat-zegt-de-kleur https://www.coloplast.nl/Global/Holland/Continentie/Documents/Bristol%20schaal%20blok%20april%2013.pdf
