Alcohol en geneesmiddelen kunnen elkaars werking beïnvloeden op drie manieren:
1. Geneesmiddelen kunnen de werking van alcohol versterken;
2. Alcohol kan de werking van je geneesmiddel verminderen;
3. Alcohol kan de werkzaamheid van je geneesmiddel versterken (en zo een
grotere kans op nevenwerkingen).
Bij volgende geneesmiddelen drink je beter geen alcohol:
paracetamol, methotrexaat, acetylsalicylzuur en andere ontstekingsremmers, bloedverdunners, antibiotica, bepaalde geneesmiddelen tegen een hoge cholesterol, geneesmiddelen bij een schimmelinfectie, geneesmiddelen bij diabetes, geneesmiddelen die een bloeddrukval kunnen geven en geneesmiddelen die slaperigheid kunnen uitlokken.
Een aperitief, een glaasje wijn bij de maaltijd, een biertje met de vrienden. Alcohol is moeilijk uit ons dagdagelijks leven weg te denken. Nochtans weten we dat alcohol niet altijd zo bevorderlijk is voor de gezondheid.
Alcoholgebruik is een sterk sociaalgebonden gewoonte, en kan meestal geen kwaad, zolang het verbruik binnen aanvaardbare normen valt. In sommige situaties, kan dat glaasje alcohol wél kwaad: bij het gebruik van sommige geneesmiddelen bijvoorbeeld.
Alcohol en medicatie beïnvloeden elkaars werking als volgt:
- Geneesmiddelen kunnen de afbraak van alcohol vertragen, waardoor de effecten van alcohol worden versterkt.
- Alcohol kan de werkzaamheid van je geneesmiddel doen verminderen. Je medicatie kan minder goed opgenomen worden of net sneller afgebroken worden in het lichaam.
- Alcohol kan de werkzaamheid van je geneesmiddel ook versterken doordat je geneesmiddel net minder goed wordt afgebroken. Hierdoor heb je een grotere kans op nevenwerkingen.
Bij welke geneesmiddelen drink je beter geen alcohol?
Hierbij alvast een aantal voorbeelden van courante geneesmiddelen waarbij je beter geen alcohol drinkt. Benieuwd of dit ook met jouw medicatie problemen kan geven? Vraag raad aan je lokale huisapotheker!
PARACETAMOL (bv. in Dafalgan®, Algostase®, Zaldiar®): het gecombineerd gebruik kan leverschade uitlokken. Echter, af en toe een glas vormt geen probleem. Indien er dagelijks alcohol gedronken wordt, moet je paracetamolgebruik aangepast worden. Je lokale huisapotheker weet hier wel weg mee!
METHOTREXAAT (Ledertrexate®) is een geneesmiddel dat onder andere gebruikt worden bij patiënten die lijden aan reuma of psoriasis. Het combineren van dit geneesmiddel met alcohol kan ook leverschade uitlokken. Hierbij wordt iedere vorm van alcoholgebruik absoluut afgeraden omdat het risico veel hoger is.
ACETYLSALICYLZUUR EN ANDERE ONTSTEKINGREMMERS (bv. Aspirine®, Nurofen®, Brufen®, Voltaren®, Arcoxia®): deze geneesmiddelen kunnen maaglast veroorzaken, met alcohol kan dit effect versterkt worden. Af en toe een glas drinken is geen probleem. Wanneer je maaglast hebt, vermijd je beter wel alcohol. De kans op maaglast is echter heel wat kleiner wanneer je deze medicatie onder de vorm van een gel of pleister gebruikt.
BEPAALDE GENEESMIDDELEN TEGEN EEN HOGE CHOLESTEROL (bv. Zocor®, Totalip®, Lipitor®): deze middelen kunnen spierklachten veroorzaken. In combinatie met alcohol is de kans op deze bijwerking sterk verhoogd. Af en toe een glas vormt weliswaar geen probleem, zolang je geen grote hoeveelheden drinkt.
BEPAALDE BLOEDVERDUNNERS (bv. Marcoumar®, Marevan®): alcohol kan het bloedverdunnend effect van deze geneesmiddelen verhogen. Hierdoor heb je een grotere kans op bloedingen. Jarenlang alcoholgebruik echter, zorgt voor een verhoogde kans op de vorming van bloedklonters en dus een verhoogde kans op een trombose! Af en toe een glaasje alcohol, binnen de mate van het redelijke, kan zeker geen kwaad. Drink gewoon geen grote hoeveelheden in één keer en niet op dagelijkse basis.
ANTIBIOTICA: over antibiotica en alcohol bestaan er veel fabeltjes. Ten eerste heeft alcohol geen invloed op de werking van het antibioticum. Bijkomend heeft alcohol ook geen invloed op alle soorten antibiotica: dit hangt af van soort tot soort. Meestal kan ‘normaal alcoholgebruik’ geen kwaad. Enkel wanneer u antibiotica o.b.v. metronidazol (Flagyl®), tinidazol (Fasigyn®) en ornidazol (Tiberal®) gebruikt, kan u last krijgen van nevenwerkingen. Denk hierbij aan een rood hoofd, misselijkheid, benauwdheid, hartkloppingen. Bij deze antibiotica mag u geen alcohol drinken tot 2 dagen na het stoppen van de medicatie.
GENEESMIDDELEN BIJ EEN SCHIMMELINFECTIE: deze combinatie kan dezelfde vervelende nevenwerkingen geven (vb. hoofdpijn, misselijkheid, zweten, …) als hierboven beschreven. Een schimmelbehandeling is meestal van korte duur. Er wordt dan beter helemaal geen alcohol gedronken tijdens de behandeling.
GENEESMIDDELEN BIJ DIABETES (bv. metformine): alcohol en diabetes gaan op zich al niet goed samen doordat alcohol je suikerspiegel sterk kan ontregelen, wat dan weer kan zorgen voor een suikerdip. Indien je toch sterk verleid bent tot een glas alcohol, drink deze dan bij voorkeur bij de maaltijd. Bovendien kunnen bepaalde geneesmiddelen ter behandeling van diabetes tot toxische effecten leiden. Beperk ook om deze reden je alcoholgebruik tot maximum 3 glazen per dag.
Geneesmiddelen en bloeddrukval
Bepaalde geneesmiddelen kunnen een sterke bloeddrukval geven in combinatie met alcohol. Af en toe een glas vormt geen probleem. Er wordt wel aangeraden om geen alcohol te drinken wanneer je activiteiten hebt gepland waarbij je alert moet blijven (bv. auto rijden, besturen van machine).
Indien je meerdere glazen zou hebben gedronken, neem dan je tijd om traag op te staan om een bloeddrukval te vermijden.
Denk hierbij aan GENEESMIDDELEN BIJ ERECTIEPROBLEMEN (bv. Viagra®, Cialis®),
GENEESMIDDELEN VOOR EEN HOGE BLOEDDRUK (bv. Amlor®, Lodixal®, Zanidip®) en aan GENEESMIDDELEN BIJ HARTAANDOENINGEN (bv. Nitroderm®, Minitran®, Coruno®).
Geneesmiddelen en slaperigheid
Ten slotte kunnen sommige geneesmiddelen, gecombineerd met alcohol, een verhoogd risico geven op vermoeidheid, sufheid, duizeligheid en een vertraagde reactiesnelheid. Bij al deze geneesmiddelen geldt volgende regel: drink geen alcohol indien je activiteiten hebt waarbij je alert moet blijven! Denk bijvoorbeeld aan autorijden, besturen van machines, …
Wees dus alert bij volgende klasse geneesmiddelen:
– SLAAP-EN KALMERINGSMIDDELEN
– NARCOTISCHE PIJNSTILLERS (bv. Tradonal®, Transtec®, Zaldiar®, Matrifen®)
– GENEESMIDDELEN BIJ EEN KRIEBELHOEST (bv. codeïne, dextrometorfan)
– GENEESMIDDELEN BIJ ALLERGIE (bv. Zyrtec®, Xyzall®)
– ANTIDEPRESSIVA
– ANTI-EPILEPTICA (bv. Keppra®, Lamictal®)
In deze situatie kan alcohol bovendien ook de afbraak van je geneesmiddel versnellen waardoor het geneesmiddel zijn effect niet kan uitoefenen. Deze patiënten moeten dus extra oppassen dat ze niet op regelmatige basis alcohol drinken.
Bronnen: www.apotheek.nl: alcohol en medicijnen Baliekrant De Westvlaamse Apothekersvereniging: alcohol en geneesmiddelen Fiche ‘Geneesmiddelen en alcohol? Vermijd gevaarlijke cocktails!’, IPSA, 2013.
