Dit zijn de meest voorkomende zonnekwaaltjes:
Zonnebrand is bijna bij iedereen wel bekend: een vuurrode huid die warm en pijnlijk aanvoelt. Hoe lichter je huidskleur, hoe gevoeliger je hieraan bent. Neem voorzorgen wanneer je in de zon komt: smeer je in met zonnecrème, draag een hoofddeksel, een zonnebril, …
Een zonneallergie is een allergische reactie van de huid door blootstelling aan zonlicht.
Een zonneslag kan je oplopen doordat je lichaam te veel warmte vasthoudt. Hou je daarom rustig op warme dagen, neem voldoende vocht in en draag luchtige kledij.
Meer tips vind je wanneer je verder leest!
1. Zonnebrand
We kennen het vermoedelijk allemaal: een vuurrode huid die bovendien pijnlijk en warm aanvoelt. Bij ernstigere zonnebrand kunnen er ook vochtblaasjes op de huid te vinden zijn. Mogelijk heb je ook last van een verhoogde lichaamstemperatuur en kan je je misselijk voelen, dan is er sprake van een zonneslag (zie verder).
We raken verbrand door de zon bij een ‘te hoge dosis zonlicht’. Niet iedereen reageert echter op dezelfde manier. De snelheid waarmee je bruin wordt – of verbrand- is afhankelijk van je huidtype, de intensiteit en de duur waarmee je met de zon in contact bent gekomen.
Opnieuw is een persoon met een bleke huid gevoeliger aan zonnebrand dan iemand met een donkere huid.
Belangrijk om te weten is dat een bruine huid geen bescherming biedt tegen verbranding. Ook wolken of glas houden niet alle UV-stralen tegen. Een zonnecrème moet dus altijd gebruikt worden, ongeacht je huidtype.
Zonnebrand voorkom je door je voldoende in te smeren met een zonnecrème van een geschikte factor, en dit op regelmatige basis: smeer je in, minstens een kwartier voor blootstelling aan de zon met een zonnebrandcrème met hoge UV-A en UV-B-bescherming (minimaal factor 30), breng hier een voldoende hoeveelheid van aan en herhaal dit elke twee uur of eerder na het sporten of zwemmen. Ook bijkomende bescherming zoals een hoofddeksel, beschermende kledij is aangeraden. Probeer bovendien de zon te vermijden tussen 11 uur en 15 uur.
2. Zonneallergie
Zonneallergie is een allergische reactie van de huid door blootstelling aan zonlicht. Hierbij hebben we vooral last van een jeukende huiduitslag met bultjes (papels), roodheid en/of blaasjes. De uitslag ontstaat meestal op heel korte tijd na contact met de zon (uren of dagen) en komt enkel voor op lichaamsdelen die blootgesteld zijn geweest aan de zon. Zonneallergie treedt voornamelijk op tijdens de lente (eerste zonnestralen van het jaar) en verminderen geleidelijk aan tijdens de zomer. Deze aandoening komt voor bij 10-20% van de westerse bevolking. Hoe lichter je huidkleur is, hoe groter de kans dat je hier vatbaar voor bent. Vrouwen zijn ook gevoeliger voor zonneallergie dan mannen. De eerste klachten treden meestal op vanaf tiener- en jongvolwassen leeftijd.
De oorzaak van deze allergie is niet volledig duidelijk. Wat wel geweten is, is dat de reactie ‘dosisafhankelijk’ is: hoe groter de blootstelling aan zonlicht, hoe erger de reactie.
Hoe behandelen?
Na enkele dagen herstelt de huid spontaan. Meestal ben je minder gevoelig in de loop van de zomer, waardoor er minder snel klachten optreden. Bij een klein aantal personen blijven de klachten voorkomen bij elke nieuwe blootstelling aan de zon.
Belangrijk is om de blootstelling aan de zon geleidelijk op te bouwen: begin bijvoorbeeld met maximaal twintig minuten en bouw dit langzaam op. Probeer bovendien de zon te vermijden tussen 11 uur en 15 uur, bedek de huid met (zonwerende) kledij en/of pet/hoed en gebruik een zonnecrème. Hou hierbij rekening mee dat zonlicht ook zijn werking uitoefent doorheen glas of lichte kledij.
Heb je ondanks deze maatregelen toch nog last van hevige jeuk? Jouw Lokale Huisapotheker kan je helpen met een jeukstillende crème. Personen met hevige, steeds terugkerende zonallergie kunnen best hun arts raadplegen.
WIST JE DAT: Ook bepaalde geneesmiddelen kunnen, gecombineerd met zonlicht, huidreacties uitlokken!
Zowel geneesmiddelen om te smeren, maar ook geneesmiddelen om te slikken kunnen huidreacties veroorzaken. Jouw Lokale Huisapotheker zal je hiervoor waarschuwen wanneer je dergelijke medicatie gebruikt.
3. Zonneslag
Wanneer je in een warme en zonnige omgeving plots hoofdpijn krijgt en je duizelig voelt, heb je mogelijk last van een zonneslag. Bovendien kan je zwarte vlekken zien, duizelig zijn, of neiging hebben tot flauwvallen. Ook een misselijk gevoel en braken, spier- of buikkrampen en een rode huid kunnen symptomen zijn van een zonneslag.
Een zonneslag is een ontregelde warmtehuishouding, door zonnestraling op ons hoofd. Ons lichaam doet er alles aan om de lichaamstemperatuur constant te houden. Maar bij een zonneslag is dit ontregeld en komen allerlei problemen voor zoals vochttekort, uitputting, flauwte en hittekrampen. De warmteregulatie raakt ontregeld, met alle gevolgen van dien.
- Laat de persoon rusten.
- Haal de persoon uit de zon of warme omgeving
- Verwijder warme kledij en
- Koel hem/haar af.
Dit kan je onder andere doen door een ventilator te richten op de persoon, ijsblokjes in een zakje water of natte en koude doeken op het lichaam leggen, De persoon met koud water besprenkelen. Ook de handen en voeten van het slachtoffer onderdompelen in koud water kan tot de mogelijkheden behoren. - Geef de patiënt alvast géén koortsremmers! Koorts heeft namelijk een andere oorzaak en heeft hier dus niets mee te maken.
Een zonneslag kan je natuurlijk nog beter voorkomen:
Vermijd zware inspanningen op warme dagen, drink voldoende (ook wanneer je geen dorst hebt!) en draag lichte kledij bij warm weer.
Vergeet op warme dagen ook de ouderen niet in jouw buurt! Zij zijn namelijk nog zoveel gevoeliger voor de hitte en zon. Ga dus regelmatig langs om na te gaan hoe het met hun gaat en of ze voldoende drinken. Stel voor om de boodschappen te doen, het gras te maaien, … zodat zij veilig in de schaduw en koelte kunnen blijven bij warme en zonnige dagen.
GENIET VAN DE ZOMER EN DE ZON!
Bronnen: NHG-Richtlijnen Zonneallergie APB: Geneesmiddelen en zon Rode Kruis: Help! Eerste hulp voor iedereen.
