Acne is een huidaandoening die zich kenmerkt door puistjes, en vooral in het gezicht best kunnen opvallen. Acne kan echter ook op andere plaatsen voorkomen waar veel talgklieren zitten (bv. schouders, rug, borst). Ondanks dat het vrij onschuldig is, kan dit een sterke psychologische impact hebben.
Verschillende factoren kunnen aan de oorzaak liggen van acne: Meestal spelen hormonen en bacteriën een belangrijke rol. Ook vreemde stoffen, mechanische factoren (bv. druk of wrijving) of bepaalde geneesmiddelen kunnen acne uitlokken.
Bij acne is het vooral belangrijk er niet aan te prutsen, make-up, zon en zonnebank te vermijden. Ook overmatig wassen en/of schrobben is niet nodig. Heb je, ondanks deze tips, toch nog veel last? Spring eens binnen bij jouw lokale huisapotheker, hij/zij kan samen met jou op zoek gaan naar een lokaal middel om je huid te verzorgen.
Acne: wat en waar?
Acne is een huidaandoening die zich kenmerkt door puistjes en vooral in het gezicht best kunnen opvallen. Acne kan echter ook op andere plaatsen voorkomen waar veel talgklieren zitten (bv. schouders, rug, borst).
Volgens bepaalde experts zou tot 90% van de algemene bevolking ooit acne hebben gehad. Op zich kan iedereen last hebben van acne, enkel lijkt deze vervelende kwaal vooral voor te komen bij pubers; namelijk vooral tussen de leeftijd van 15 tot 24 jaar, en vaker bij vrouwen dan mannen. Meestal geneest acne spontaan rond het 25e levensjaar.
Oorzaken
Verschillende factoren kunnen aan de oorzaak liggen van acne:
- Hormonen en bacteriën spelen een belangrijke rol
- Vreemde stoffen
- Mechanische factoren (bv. druk of wrijving)
- Bepaalde geneesmiddelen kunnen acne uitlokken.
Het blijkt bovendien dat je meer kans op acne hebt als
– één of beide van je ouders zelf last hebben gehad van ernstige acne
– je zelf veel talg aanmaakt (een vette huid)
Hoe ontstaat acne?
In de poriën in onze huid zitten smeerklieren die talg produceren. Talg is een vetstof, die normaal naar buiten vloeit. Op deze manier worden afschilferende huidcellen afgevoerd en krijgt de huid een beschermend vetlaagje.
Echter, wanneer deze talgproductie in onevenwicht raakt, raken poriën verstopt door deze overproductie. De talg komt niet meer naar buiten, hoopt op in de huid, waardoor er mee-eters gevormd worden. Deze mee-eters kunnen wit (door de opgehoopte talg) of zwart (door een laagje afgeschilferde dode cellen) van kleur zijn.
Ook de bacterie Propionibacterium acnes kan puistjes uitlokken. Deze lokt namelijk een ontstekingsreactie uit waardoor er rode puistjes met een geel kopje verschijnen. Deze aandoening start vaak in de puberteit onder invloed van hormonale veranderingen (die hun invloed hebben op de talgproductie), maar ook volwassenen kunnen hier nog last van hebben.
Welke producten of stoffen kan je beter vermijden?
Bepaalde stoffen kunnen eveneens de porie verstoppen:
- Cosmeticaproducten: denk hierbij aan vettige dag- en nachtcrèmes, blushes, poeders, fond de teints, … Deze producten kunnen cosmetica-acne uitlokken. De gebruiker raakt op deze manier vaak verstrikt in een vicieuze cirkel: men gaat uitgelokte puistjes verdoezelen met een laagje make-up, maar deze gaat op zijn beurt terug puistjes uitlokken.
Je gebruikt dus beter “niet-comedogene”-producten!
- Geneesmiddelen
Bepaalde geneesmiddelen (bv. hormonale geneesmiddelen, cortisone of fenytoïne (anti-epilepticum)) kunnen eveneens acne uitlokken.
Wist je dat: acne niet wordt veroorzaakt door zich te weinig te wassen?
Ook zweten, roken, stress of voeding veroorzaakt trouwens geen acne.
Hoe zelf te behandelen?
Hou zeker rekening met volgende voorzorgen:
- Pruts niet aan mee-eters en puistjes
Uitknijpen kan net nieuwe puistjes, of zelfs slechter: littekens, veroorzaken. Laat je huid dus vooral rusten. - Make-up doe je liever niet op
Make-up bevat mogelijk stoffen die acne kunnen uitlokken. Doe je dit toch, gebruik dan het liefst producten op waterbasis, die duidelijk vermelden dat ze ‘niet comedogeen’ zijn.
- Zonnen/zonnebank is in feite ook geen goed idee
De acne gaat eerst tijdelijk verbeteren, maar op langere termijn kunnen de huidproblemen net heviger worden. - Wat vooral belangrijk is, is geduld
Het genezen van acne kan erg lang duren. Een effectieve behandeling kan makkelijk zes weken of langer op zich laten wachten. Even doorzetten dus! - Tenslotte: Overmatig wassen en schrobben is alvast niet nodig
Integendeel: het irriteert de huid. Waar je wel rekening mee kan houden is om de huid te wassen met lauw water, zonder zeep of met een zacht product ontwikkeld voor de vette huid. Dep de huid tenslotte voorzichtig droog aangezien wrijven de huid irriteert en terug puistjes kan uitlokken. Ook bepaalde reinigingscrèmes kunnen acne verergeren, dus spring ook hier beter voorzichtig mee om.
Eventueel kan je de huid ook aanvullend behandelen met een zachte scrub. Dit product pakt dode huidcellen aan, opdat zij alvast niet meer kunnen ophopen in de talgklieren. Werk liever niet met een te agressief product aangezien dit de huid kan uitdrogen. Gebruik dit het liefst ook niet vaker dan 2 keer per week.
Indien bovenstaande tips niet helpen, kan je beslissen om er lokaal iets aan te smeren. Er zijn heel wat lokale preparaten beschikbaar ter behandeling van milde acne die stoffen bevatten zoals alcohol, chloorhexidine, salicylzuur en benzoylperoxide. Jouw Lokale Huisapotheker kan je ondersteunen bij het kiezen van een geschikt product.
Heel wat van deze producten kunnen overgevoeligheidsreacties uitlokken bij blootstelling aan de zon, gebruik ze daarom bij voorkeur ’s avonds. Sommige van deze producten zorgen ervoor dat de huid afschilfert zodat de talg makkelijker naar buiten kan. In het begin kan de huid wat gaan schilferen, rood worden of branderig aanvoelen, terwijl het resultaat pas na enkele weken zichtbaar is. Doorzetten is dus de boodschap!
Indien deze middelen na enige weken/maanden toch niet blijken te helpen, is het interessant om toch even je arts/dermatoloog op te zoeken. Hij/zij kan namelijk middelen voorschrijven bij ernstigere vormen van acne. Deze kunnen gebruikt worden aanvullend op een lokale behandeling. Let hierbij wel op, aangezien bepaalde producten niet mogen gebruikt worden tijdens de zwangerschap of borstvoeding!
Bronnen: https://www.cm.be/ziekte-en-behandeling/klachten-en-ziekten/acne https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/acne