Hoe bescherm ik me tegen het coronavirus?

Het is een feit: het Nationaal Rampenplan, naar aanleiding van het Coronavirus, is actief in België.

Hierdoor worden nog steeds maatregelen getroffen: scholen gaan stilaan met mondjesmaat terug open, ook andere recreatieve activiteiten worden traag terug opgestart. Tenslotte mogen ook de winkels binnenkort terug openen, op voorwaarde dat ze een aantal maatregelen nemen. Burgers worden nog steeds aangeraden om zoveel mogelijk thuis te blijven, behalve om naar het werk te gaan en voor essentiële verplaatsingen (naar de dokter of apotheek, de bank, tanken, voedingswinkels of het helpen van mensen in nood). Lichaamsbeweging in buitenlucht is toegestaan en aanbevolen. Bedrijven zijn – ongeacht hun omvang- verplicht om telewerk te organiseren voor elke functie waar dit mogelijk is, zonder uitzondering. Indien dit onmogelijk is, moet ‘social distancing’ worden gerespecteerd.

Risicopersonen zijn voornamelijk personen ouder dan 65 jaar, personen met diabetes, personen met hartziekte, long-of nieraandoeningen en personen van wie het immuunsysteem verzwakt is.

De algemene richtlijnen blijven vragen om strikte hygiënische maatregelen te nemen om de epidemie zoveel mogelijk in te dijken. Deze lijken sterk op de maatregelen bij een griepepidemie:

– De handen frequent en grondig wassen met lauw, stromend water en vloeibare zeep (40 – 60 sec);
– Bij hoesten en niezen de mond en neus bedekken. Doe dit met een tissue die je meteen weggooit of met de elleboogplooi. Was achterna de handen;
– Hou 1.5 à 2 meter afstand van andere personen;
– Vermijd om handen, omhelzingen en kussen te geven;
– Vermijdt slecht verluchte plaatsen, zeker waar veel andere mensen zijn;
– Blijf thuis als je ziek bent. Ga niet naar het werk!
– Vertoon je symptomen? Ga niet naar de apotheker, arts of spoed. Bel in plaats naar je huisarts waarbij je je symptomen beschrijft.
– Probeer je gezicht zo weinig mogelijk aan te raken met je handen.
– Contact vermijden met mensen die hoesten en koorts hebben;


Heb je nood aan een duidelijke, betrouwbare stand van zaken wat betreft dit virus? Hou https://www.info-coronavirus.be/ of https://www.vrt.be/vrtnws/nl/dossiers/2020/01/coronavirus-china/ in het oog.

Er is een grote vraag naar ontsmettende handgels en mondmaskers, waar jouw lokale huisapotheker mogelijk niet aan kan beantwoorden.
Maar geen nood: een goede handhygiëne bereik je door je handen regelmatig grondig te wassen met stromend, lauw water en zeep. Ook mondmaskers horen nog steeds niet tot de richtlijnen: de stoffen mondmaskers hebben enkel nut bij een besmet persoon zodat het virus zich niet verder kan verspreiden. De meer geavanceerde mondmaskers kunnen jezelf tegen een infectie beschermen, maar hiervoor moet je deze correct gebruiken. Dit materiaal moet dus voorbehouden worden voor de echte risicopatiënten en zorgpersoneel die hierin opgeleid is.

Last but not least: er is geen reden tot paniek. We zijn er allemaal om elkaar te helpen, en dat is exact wat ook wij, jouw lokale huisapotheker, willen doen!

Coronavirussen zijn een familie van virussen die een infectie veroorzaken bij mensen en verschillende dieren. Deze virussen worden overgedragen tussen dieren en mensen. Tot nu toe kunnen zeven coronavirussen bij de mens een infectie veroorzaken.

Momenteel wordt er veel bericht over dit nieuwe type-coronavirus dat nog niet eerder bij de mens was vastgesteld. De uitbraak is begonnen in Wuhan, een Chinese stad, waaraan het virus ook zijn naam te danken heeft. Het leek er eerst op dat het virus aan dieren gelinkt was, maar er is intussen ook bevestigd geweest dat het virus van mens-op-mens doorgegeven kan worden, het virus heeft zich dan ook verspreid in andere landen, waaronder België.

Het coronavirus verspreidt zich van mens op mens via kleine druppeltjes die bij hoesten en niezen vrijkomen. Via die druppeltjes komt het virus terecht in de lucht, op voorwerpen en oppervlakken. Wie die druppeltjes inademt of via de handen in de mond, neus of ogen binnenkrijgt, kan besmet raken met het virus. Er is geen bewijs dat de besmetting via de huid gebeurt. Aangezien druppeltjes niet verder dan 1 à 1.5 meter reiken, verkleint het risico op besmetting door 1.5 à 2 meter afstand te houden van zieke personen, het gezicht zo weinig mogelijk aan te raken en aandacht te hebben voor goede handhygiëne.

De incubatietijd van het virus is maximaal 14 dagen. Dit wil zeggen dat het maximaal 14 dagen duurt tussen de tijd dat je eventueel besmet bent en symptomen vertoont. Hou er echter wel rekening mee dat niet iedereen die besmet is, ook symptomen vertoont.

Wat geruststellend is, is dat het virus voor heel veel mensen niet zo gevaarlijk is. Voor een kleine groep is het virus dan zeer gevaarlijk (zie ‘behoor ik tot een risicogroep?’). Ouderen en mensen met bestaande chronische aandoeningen lijken gevoeliger aan ernstigere symptomen. Het virus kan inderdaad dodelijk zijn, maar is dat in de overgrote meerderheid van de gevallen gelukkig niet. Over het algemeen is het virus iets besmettelijker en iets dodelijker als de griep.

Levensduur van het virus

Wat betreft de levensduur van het virus op oppervlakten, is er nog geen duidelijkheid.
www.info-coronavirus.be vermeldt dat de levensduur op gladde oppervlakken en materialen gemiddeld drie uur is.
In het televisieprogramma ‘Vandaag’ (VRT, 12/03/2020) verduidelijkte viroloog Marc Van Ranst dat dit afhankelijk is van onder andere de luchtvochtigheid, temperatuur, milieu waarin het virus zit en het exacte oppervlak. De levensduur varieert dan ook van een aantal uur tot (in optimale omstandigheden voor het virus) een paar dagen.

Een goede handhygiëne, alsook het regelmatig ontsmetten (bv. om de twee uur) van oppervlakten die vaak door mensen worden aangeraakt, is dan ook zeer belangrijk om verspreiding van het virus tegen te houden. Ontsmetten kan door ontsmettingsalcohol van 70-85% of water met 1% bleekwater (1 eetlepel javel per liter water) te gebruiken. Hou rekening met het feit dat deze producten materiaal kunnen aantasten, dus test dit bij voorkeur eerst op een klein, onzichtbaar stukje. Op absorberend materiaal (bv. papier, karton, textiel) zou het virus niet goed overleven.

Deze variëren van milde tot ernstige luchtwegaandoeningen met koorts, hoesten en ademhalingsmoeilijkheden. Ook spierpijn, vermoeidheid kan de kop opsteken.

Personen die tot de risicogroepen behoren

Dit zijn voornamelijk personen ouder dan 65 jaar, personen met diabetes, personen met hartziekte, long-of nieraandoeningen en personen van wie het immuunsysteem verzwakt is. Besteed hier dan ook speciale aandacht aan en vermijd onnodige bezoeken om verdere besmetting te voorkomen.

Mensen die medicatie nemen om het immuunsysteem te onderdrukken (bv. ter behandeling van kankers, reuma of multiple sclerose) moeten dezelfde voorzorgsmaatregelen blijven hanteren zoals altijd. Zij moeten natuurlijk extra opletten om contact te vermijden met mogelijke coronapatiënten, en moeten hun arts zeker waarschuwen als ze denken dat er iets is. Infectiologe Erika Vlieghe van het UZA raadt deze patiënten ook aan om eventuele reizen uit te stellen tot een tijdstip wanneer alles wat rustiger is geworden in Europa en de wereld.

Gezonde twintigers, dertigers of veertigers

De kans dat iemand van deze doelgroep het coronavirus oploopt, is even groot als de kans dat iemand anders het virus krijgt. Binnen deze groep treden er, zo blijkt, weinig complicaties op. Echter, het laatste nieuws toont aan dat ook jonge sportievelingen (zonder ziektebeelden) ook aangetast kunnen worden door het virus. Het is nog even afwachten of ook jongere leeftijdsgroepen toch tot de risicogroepen moeten gerekend worden.

Zwangere vrouwen

Er zijn geen wetenschappelijke aanwijzingen dat zwangere vrouwen meer risico lopen op kwetsbaarheid voor het coronavirus. In deze leeftijdscategorie zijn er weinig ernstige besmettingen.

Kinderen

Kinderen kunnen besmet raken met het coronavirus, maar ze lopen weinig risico om erg ziek te worden. Ze kunnen het virus wel doorgeven. Er wordt dus aanbevolen om contact te vermijden tussen kinderen en de risicogroepen, zoals hun grootouders.

Op 12 maart 2020 heeft België het nationaal rampenplan afgekondigd aangezien het virus steeds verder verspreid wordt. De overheid heeft verschillende maatregelen genomen die nu stilaan afgebouwd zullen worden.

Scholen en crèches
Scholen gaan vanaf 18 mei langzaam terug open voor prioritaire groepen van leerlingen, die gedeeltelijk op school les krijgen. Er wordt nog steeds kinderopvang voorzien voor werknemers in de zorgsector en in de openbare veiligheid, wiens kinderen nog niet naar school kunnen gaan. Ook kinderen die geen andere oplossing hebben dan naar de grootouders te gaan, zullen hier terecht kunnen. Crèches blijven echter wel open.

Universiteiten en hogescholen worden niet gesloten, maar worden aangemoedigd alternatieven te overwegen (bv. afstandsonderwijs).

Recreatieve activiteiten (sport, cultuur, folklore, …)
Activiteiten worden geannuleerd, ongeacht hun omvang en of deze openbaar of privé zijn. Bepaalde sporten mogen echter wel stilaan opgestart worden. Ook daguitstappen zullen op korte termijn terug toegelaten worden.

• Discotheken, restaurants en cafés: blijven gesloten;
• Hotels blijven open (behalve hun eventuele restaurant);
• Thuisbezorging en drive-in zijn toegelaten;
• Winkels: mogen terug openen vanaf 11 mei 2020;
• Voedingszaken: blijven open, ook in het weekend, maatregelen moeten echter genomen worden (1 persoon per 10m², max. 30 minuten aanwezig).
• Ook apotheken blijven open.

Werk
Bedrijven zijn – ongeacht hun omvang- verplicht om telewerk te organiseren voor elke functie waar mogelijk, zonder uitzonderingen.
Waar telewerk niet mogelijk is, moet social distancing strikt gerespecteerd worden. Zo niet kunnen er zware boetes opgelegd worden of moet de onderneming sluiten.

Openbaar vervoer
Dit functioneert normaal, maar er wordt aangeraden je te beperken tot noodzakelijke verplaatsingen. Allerlei maatregelen moeten genomen worden zodat social distancing kan worden gegarandeerd. Overweeg eventueel glijdende werkuren.

Nationaal protocol bij diagnose

Een groep Belgische experten hebben procedures uitgewerkt die aan al onze huisartsen en ziekenhuizen gestuurd werden. Zij weten dus hoe ze snel een besmette patiënt kunnen herkennen en wat ze moeten doen. Een referentielaboratorium in de KULeuven kan het virus bovendien snel identificeren en de getroffen patiënten behandelen en verzorgen. Onze ziekenhuizen zijn dan ook voorbereid om coronapatiënten te verzorgen in veilige omstandigheden. Voor ernstige gevallen zijn er twee referentieziekenhuizen (Sint-Pieters ziekenhuis in Brussel en het Universitair Ziekenhuis in Antwerpen).

Gediagnosticeerde patiënten worden geïsoleerd en behandeld, ook hun contacten worden nauw opgevolgd om de verspreiding van de ziekte zoveel mogelijk te beperken.

Neem dezelfde maatregelen in acht zoals je doet bij een griepepidemie:

Ga bij deze symptomen vooral niet naar de wachtzaal of naar spoed wegens het risico op verdere besmetting. Bel de huisarts op en vertel hem/haar je symptomen. Wacht – indien mogelijk- het antwoord van de huisarts af in een aparte ruimte. Neem deze maatregelen ook als er iemand in je omgeving ziek is geworden.

Hou in deze situaties ook voldoende afstand tussen jezelf en andere personen. Dit is bij voorkeur 1.5 à 2 meter, om eventuele verdere besmettingen te voorkomen.

Zoals u ziet, wordt er niets van mondmaskers aanbevolen, ondanks dat er momenteel erg veel vraag naar is. Deze stoffen basismondmaskers bieden dan ook geen goeie bescherming tegen virussen die verspreid worden via de lucht. Ze zorgen er enkel voor dat een besmet persoon zijn infectie niet verder verspreidt. De meer geavanceerde maskers (type FFP2 en FFP3) beschermen een onbesmet persoon wel tegen een infectie. Het effect op lange termijn is zelfs dan niet overtuigend aangezien het een grote uitdaging is om een masker lange tijd correct te dragen, en dat deze correct gebruikt moeten worden. Je neemt dus beter gewoon rekening met bovenstaande regels, en vooral een goede handhygiëne.

Mondmaskers hebben momenteel dus enkel zin in ziekenhuizen waar getroffen corona-patiënten verzorgd worden en in de laboratoria waar het lichaamsmateriaal van deze patiënten onderzocht wordt. Ze dienen dan ook voorbehouden te worden voor zorgpersoneel die opgeleid is om dergelijke maskers te gebruiken. Het dragen in publieke plaatsen heeft momenteel geen enkele meerwaarde.

Meer weten? Lees meer in het interview met Dr. Steven Van Gucht.

De website www.info-coronavirus.be en https://www.info-coronavirus.be/nl/news/, opgericht door het FOD volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu, geeft een overzicht van de laatste stand van zaken, alsook een uitgebreide FAQ waar u zeker een antwoord vindt op al uw vragen.

Als tweede betrouwbare bron verwijzen we ook graag door naar de website van vrtnieuws.be. Deze website heeft een volledig dossier gewijd aan het coronavirus naar aanleiding van het nationaal rampenplan.

Weergave cijfers op vrtnws.be (situatie op 6 mei 2020)

Voor het meest recente reisadvies raden we je aan om te kijken naar de website van FOD Buitenlandse Zaken. De reisadviezen worden momenteel namelijk continu bijgewerkt om reizigers zo goed mogelijk te informeren.

Wilt u uw reis annuleren naar een regio waar coronapatiënten zijn gemeld? Of is uw reis geannuleerd geweest? Dan kan volgend advies van het FOD Economie interessant zijn.

Er is nog geen vaccin voor of geneesmiddel tegen COVID-19, een vaccin zal naar verwachting nog minimaal een jaar op zich laten wachten.

In de media zijn er berichten verspreid geweest dat er een therapie bekend is tegen dit virus: het anti-malariamiddel chloroquine. Chinese onderzoeken in gekweekte cellen bevestigen dit inderdaad. Echter, nu zijn er verdere, grootschaligere tests nodig (onder andere in patiënten) om het effect, veiligheid, geschikte dosis, … verder te onderzoeken.
Bovendien is dit een geneesmiddel met heel wat bijwerkingen, waardoor experimenteren met een dosis zeer sterk afgeraden wordt.
Aangezien er hier slechts een zéér beperkte voorraad van is, moet dit geneesmiddel voorbehouden worden voor mensen die dit geneesmiddel chronisch nodig hebben en het behandelen van mensen die in levensgevaar verkeren. Het middel heeft geen preventief effect, hamsteren heeft dus geen nut en kan zelfs levensbedreigend zijn voor mensen die dit middel echt nodig hebben.

Er gaan geruchten rond dat hoge dosissen vitamine C werkzaam zouden zijn, ook kranten hebben dit verhaal overgenomen. Het verhaal komt uit de orthomoleculaire hoek, er is hiervoor echter geen bewijs geleverd.

Er is momenteel een stormloop op paracetamol, als middel om koorts te verlagen. Behalve koortsverlaging en pijnbestrijding doen deze middelen niets tegen het coronavirus. Het geeft dus geen nut om hier grote voorraden van in te slaan. Hierdoor kunnen er enkel tekorten ontstaan voor patiënten die deze middelen echt nodig hebben om van chronische pijn af te raken.

Let ook op voor andere vormen van reclame of misleidende nieuwsberichten: ook andere preparaten die dergelijke gezondheidsclaims beweren zijn niet bewezen.

Heb je nog steeds vragen of bezorgdheden?

Geen nood! Jouw lokale huisapotheker staat je heel graag bij om alles samen met je te bespreken!
Zie ook zeker het vragenboek Corona (VRT) waarbij infectiologen en virologen een antwoord geven.

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/01/27/wat-weten-we-over-het-wuhan-coronavirus-a3988316 
WHO
https://www.health.belgium.be/nl/veelgestelde-vragen-over-het-nieuw-coronavirus
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/
https://www.facebook.com/marc.vanranst 
https://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Op_reis_in_het_buitenland/reisadviezen/china 
www.info-coronavirus.be 
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20200218_04854683 
APB- FAQ Coronavirus
 https://www.farma-sfeer.be/nl/nieuws/ignace-demeyer-ook-jonge-sportievelingen-kunnen-slachtoffer-worden.html?return_url=https%3A%2F%2Fwww.braintop.be%2Fnewsletter%2F5689&utm_source=MarketingCloud&utm_campaign=ePS+Mar3B+NL&utm_medium=Email&utm_content=&tk_id=1846679&tk_key=53b492a43d16564fcdd4659df&tk_datetime=2020-03-18+10%3A15%3A55&tk_domain=pharmasphere 
 https://www.medicijngebruik.nl/nieuwe-geneesmiddelen/medicijnjournaal/4172